~~ geschreven door Matthias Gyselinck / foto Matthias Gyselinck / gedicht van Angèle Dalschaert / dronefoto Cederik Nies, Cenidrone / aanvulling over de Sint-Martinuskerk van Volkegem door Ilse Bostyn, www.enamemijndorp.com

In mijn ouderlijk dorp Volkegem vond afgelopen vrijdag, de avond voor Allerheiligen, een misviering plaats, iets wat niet zo vaak meer gebeurt.

Toen mijn grootouders jong waren had je nog een vroegmis en een hoogmis, naast het lof en de vespers. Later werd dit herleid tot een wekelijkse zondagmis en nog wat later tot één mis om de vier weken. Nieuwe termen ontstonden, zoals secularisering en ontkerkelijking. We kwamen met z’n allen steeds verder van ons geloof af te staan. Zo ook in Volkegem…

Het is inmiddels tien jaar geleden dat er een einde kwam aan het vaste stramien van een zondagsmis. Doopsels, huwelijken en uitvaarten kunnen wel nog steeds doorgaan en de kerk blijft gelukkig zeven dagen per week open voor wie op zoek is naar rust en bezinning. Maar een misviering, het gezamenlijk beleven van het geloof, wordt beperkt tot enkele momenten per jaar, vaak aan de vooravond van een hoogdag. Het kleine Sint-Martinuskerkje, met net iets meer dan 100 stoelen, op schaal van het kleine, pittoreske en landelijke Volkegem, werd uiteindelijk te groot.

Maar onderweg zijn we ook wel ‘iets’ kwijtgeraakt, want al die rituelen zorgden voor houvast en troost en konden vaak angsten en zorgen wegnemen.

Het is nog nooit zo gemakkelijk geweest als nu om kennis te verwerven. Via artificiële intelligentie en digitale informatiebronnen krijgen we in no time een antwoord op tal van vragen. Zelfs voor vragen waarop de wetenschap geen antwoord heeft, zoals ‘Wat is verdriet?’ of ‘Wat is rouwen?’, wenden we ons tot coaches en therapeuten of zoeken we soelaas in yoga of mindfulness.

Maar zijn we echt zo vrij als we denken, midden in ons jachtige leven dat voorbijraast als een hogesnelheidstrein? Is de continue stroom aan prikkels, die via onze schermen elk uur van de dag, overal en altijd, binnenkomt, niet eerder ongezond dan informatief? Je zou kunnen stellen dat we, in het zoeken naar antwoorden op onze vragen en in het bevredigen van onze individualistisch ingestelde zelf, de meerwaarde van een gemeenschapsgevoel zijn vergeten. We beheersen de kunst van verbinden niet meer.

Het deed dan toch wel deugd te zien dat de kerk, hoog op de heuvel en in het donker van een oktoberavond, quasi volledig volgelopen was. Waren we hier enkel uit traditie en uit sentiment naar vroeger? Of waren we, met de aanwezigen, overtuigd dat we waardevolle antwoorden konden vinden in de leer van oude woorden?

Angèle Dalschaert, inwoonster van Volkegem tot haar overlijden in 2017, omschreef het mooi in één van haar gedichten:

Je bent een veilig nest voor in dit heden.
Maar jij bent ook nog ons verleden.
We zoeken je, we willen weten.
We zoeken namen in de schilfers van de stenen.
We zoeken sporen in de klei, of bedoelen we de genen?

Jij zegt niet dat dit alles is vergaan.
Jij kent het wel, dat vragen en dat zoeken naar bestaan.
We zoeken... in het oude kerkje, hoog in het gewelf.
We zoeken naar ons zelf.

Angèle Dalschaert

En zo valt, met open hart en open blik, schoonheid te ontdekken voor wie het wil en wenst, dichtbij huis, in eeuwenoude tradities en gebruiken. Zo was het vroeger, zo kan het vandaag zijn en hopelijk nog een lange tijd na morgen.

De Sint-Martinuskerk van Volkegem

Het prachtige dorp Volkegem ligt hoog op de heuvels van de Vlaamse Ardennen en heeft veel van haar landelijk karakter behouden. Al wandelend langs de velden, het bos, de slingerende wegels en vertoevend in het pittoreske dorpshart voel je haar oude hart kloppen. Volkegem kent een bijzondere geschiedenis. Ooit was zij de moederparochie van omliggende dorpen met de Sint-Martinuskerk als centraal bedehuis. De oorsprong van dit bedehuis ligt vermoedelijk in de 7de eeuw. Klik hier om meer te lezen over Volkegem en de Sint-Martinuskerk.

Je kunt meer lezen over de geschiedenis van Volkegem en over de Sint-Martinuskerk in dit weblogartikel: De Sint-Martinuskerk van Volkegem, in beeld en verhaal.

Wanneer je in de buurt bent, breng dan zeker een bezoek. De kerk is in de winter open tijdens het weekend en in de zomer elke dag, telkens gedurende de dag. Adres: De la Kethulleplein, Volkegem, 9700 Oudenaarde.