~~ column in ’t Ienoams geschreven door Ronny Verhaeghe / foto’s Ronny Verhaeghe en Ilse Bostyn

De scouts van Ename op kamp in Molenbeersel in 1968.

De scouts van Ienoame old style.

De zondag gingen we als jonkverkenner noar de wekelijkse vergoederinge.
Den uniform moest in orde zijn, anders moesten we weer noar huis, ge moest da nui ne keer doen, ge ziet niemand mier op die vergoederinge.
We moesten een korte donkerbruine vloerie broek en een beigie hende droagen, nen das, twie poar kousen, een poar grijze sportkousen en kurte grijze kousen. Die kurte kousen moesten we over ons bruine bottienen pleuen. Ons bottienen moesten blinken.

Als we op kamp gingen of op wiekend, dan hoa we ne rugzak, ne goedzie rugzak mee allemaal zakskes derop genooid. Die zakskies konste toedoen mee un lerie riempke en gespkies. In die zakskies konste van allies steken. Die rugzak konste op oawe rug droagen met twee lerie riemen. Vanboven konste de rugzak toestroppen met een kurde. ’t Was nie link nu, ‘t was link ne patatezak da op uie rugge droeg. Zwoar dat da was…
We oan vesse kliern mee, neusdoeken, wasgerief, un stik ziepe, nen tandenbustel en tandenpasta. Wa wasspellen, ne kroes, un gamelle, ne fourchet, un mes en ne lepel. Un poar caoutchoukie botten en nen bazooka gemoakt uit basse veur als’t moest rénen. Dienen bazooka konste uk gebruiken om een droagberrie te moaken.
Alle klieren en wasgerief wierd gestreken en in de rugzak geprest en ‘t kwamt er gepleud weer uit.
Uk a we een luchtmatrasse en ne sloapzak en un pildelucht veur als’t donker werd.
In de tente loagen we allemoal neffiestin. ’s Nuchtings wierden we wakker gemoakt mé véél lawijt van ons leiders.
We moesten ons buiten wassen mé kou woater in un basijntse, we woaren direct wakker en fit.
Dorachter ons klieren aandoen en de tente in orde moaken voor controle. Ost nie in orde was… gardevo, allies wierd rondgesmeten en we moesten allies weer herdoen.
Tons wast patrouillekreet en keuringe van ons uniform, ondertussen was de kafie gried en mosten wij bootsies eten met choco of confiture van den Aldia.

Op kamp hadden de scouts van ienoame een specifiek kampgerecht… stoempie, da was patatepuré met doarin kapotgebakken corned beef. Da was nie zu slecht zun, maar goe was e wad anders.

Den udo, da was en ander poar mouwen, een constructie die gesjord werd mé poaln en kurden mé doarrond een basse, een soorte kot. Ge ot twee balken om derop te zitten en onder ui nen diepe putte, ’t was kwestie van ui goe vaste thouen of goad wa veuren.

(foto tijdelijk verwijderd – wordt binnenkort weer geplaatst met aanpassing)

Dit ingenieuze ‘kamptoilet’ noemt met een hudo (of ‘udo’ op z’n Ienoams).
Men groef een gat in de grond en bouwde daar, vaak door ‘sjorren’, een overkapping overheen. Doeken erover en dit basic toilet is klaar! Soms maakte men in de hudo een ‘zitje’ met een paar balken, zoals in de column beschreven wordt.
Het woord ‘hudo’ is afkomstig uit het scoutingjargon van Robert Baden-Powell, de grondlegger van de scouting. Hoogstwaarschijnlijk is het woord net als andere typische scoutingtermen, zoals jamboree en oubaas, afkomstig van een niet-Engelse taal (in dit geval Urdu: ‘hawda’ of ‘howdah’ = een overdekt olifantengestoelte). Men verklaart het woord ook wel als een acroniem (of meer waarschijnlijk backroniem) van… ‘houd uw darmen open’…
(voetnoot I.B.)