~~ geschreven door Ilse Bostyn / foto’s Ilse Bostyn, Maurice Cornelis, Pius Verhegge

Het Enameplein rond 1910 | foto Pius Verhegge (oude sepia postkaart) & ingekleurd door Maurice Cornelis

De avonden in ons dorp zijn bijzonder mooi. Heden en verleden raken elkaar, vooral daar waar al vele jaren weinig of niets veranderd is. Zoals bij enkele hoekjes op ons Enameplein.

Heel vroeger stonden er lindebomen op ‘den groten en den kleinen driesch’ van Ename. Nu noemen we deze driezen het Enameplein en de Lijnwaardmarkt. Onze (over/groot)ouders spraken van ‘de Plaatse’ en ‘het Hoeksken’. De lindeboom met zijn rijke symboliek is in onze contreien eeuwenlang het middelpunt van het dorpsleven geweest. De linde is een welkomstboom en een gemeenschapsboom, een boom onder wiens bladerdek men samen vertoefde. De linde is een boom met een religieuze symboliek, vaak geplant bij kapelletjes en aan wiens stam men dikwijls een Mariabeeldje een ereplaats gaf.

De ouderen onder ons herinneren zich zeker nog wel de prachtige lindeboom tegenover de oude Ganzenplas, bovenaan de Boskant net over de grens Ename-Mater. Nu is daar de doorgetrokken straat die we Blote noemen. De grote lindeboom moest wijken voor deze aanpassing.

Maar terug naar het Enameplein. De laatste lindes werden door het Enaamse gemeentebestuur verkocht in 1840. Daarna kwamen er platanen te staan. De huidige platanen werden in 1906 aangeplant en zijn beschermd als monument.

De Grote en de Kleine Dries vormden eeuwenlang één grote, langgerekte dorpsdries. ’s Nachts werden de dieren daar bijeengedreven. Het was er veilig voor hen. Ze konden er ook drinken, namelijk in de poel die men Santecourt noemde. Deze poel lag waar nu het Huis Beernaert (pam Ename) staat. Daarnaast stond, in de 17de-18de eeuw een boerderij die ’t Hof Horie noemde. Daar woonde de familie Horie.

En het Hof Horie lag weer pal voor onze oude Sint-Laurentiuskerk. Daaromheen was het enige kerkhof van Ename. Wist je dat er rond de kerk ook bomen stonden? Een dubbele rij! We durven ook wel te veronderstellen dat er naast de poel Santecourt een alleenstaande boom moet hebben gestaan, wellicht met zitbanken. Een plaats om samen te komen zoals in de meeste dorpskernen.

De dorpsdries, het groene hart van Ename door de eeuwen heen.

Ilse Bostyn
Ename, 27 september 2023

Plataan op het Enameplein met op de achtergrond de muur van de pastorijtuin, 27 september 2023 | foto Ilse Bostyn